چکیده
نازایی یکی از معضلات شایع در حوزه زنان و زایمان است که عوامل متعددی از جمله اختلالات هورمونی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و چاقی در بروز آن نقش دارند. در سال‌های اخیر، جراحی‌های کاهش وزن مانند اسلیو معده و بای‌پس معده به‌عنوان روشی نوین برای بهبود عملکرد تخمدان‌ها و افزایش احتمال باروری مورد توجه قرار گرفته‌اند. این مقاله به بررسی اثرات این جراحی‌ها بر درمان نازایی و بهبود شاخص‌های باروری در زنان چاق می‌پردازد.
مقدمه
در حوزه زنان و زایمان، چاقی یکی از عوامل خطر عمده برای نازایی محسوب می‌شود. زنان چاق اغلب با مشکلات تخمک‌گذاری مواجه هستند که ممکن است منجر به ناباروری اولیه یا ثانویه گردد. درمان‌های کلاسیک مانند القای تخمک‌گذاری و IVF در این گروه از بیماران گاهی با موفقیت محدود همراه است. به همین دلیل، اخیراً توجه به مداخلات متابولیکی و جراحی‌های کاهش وزن افزایش یافته است.
جراحی‌های چاقی: اسلیو و بای‌پس معده
اسلیو معده (Sleeve Gastrectomy) شامل برداشت بخش بزرگی از معده است که منجر به کاهش ظرفیت معده و تغییرات هورمونی از جمله کاهش گرلین (هورمون گرسنگی) می‌شود.
بای‌پس معده (Gastric Bypass) نیز با تغییر مسیر عبور غذا از معده به روده کوچک باعث کاهش جذب کالری و مواد مغذی شده و تأثیر عمده‌ای بر تنظیم متابولیسم دارد.
تأثیر جراحی چاقی بر باروری
مطالعات متعددی نشان داده‌اند که کاهش وزن قابل توجه پس از این جراحی‌ها منجر به بهبود چرخه‌های قاعدگی، افزایش تخمک‌گذاری و افزایش سطح حساسیت به انسولین می‌شود. زنان مبتلا به PCOS که دچار نازایی بوده‌اند، پس از انجام جراحی اسلیو یا بای‌پس، اغلب باروری طبیعی را بازیافته‌اند.
نقش متخصص زنان و زایمان
متخصصان زنان و زایمان در شناسایی بیماران کاندید جراحی چاقی، ارجاع به جراح باریاتریک و پیگیری بعد از عمل نقش کلیدی ایفا می‌کنند. ارزیابی پیش از جراحی از نظر وضعیت هورمونی، ذخیره تخمدانی و سابقه نازایی باید به‌طور کامل انجام شود تا بهترین نتیجه درمانی حاصل گردد.
نتیجه‌گیری
جراحی‌های کاهش وزن به ویژه اسلیو معده و بای‌پس معده، می‌توانند به‌عنوان یک گزینه درمانی مؤثر برای زنان چاق مبتلا به نازایی در نظر گرفته شوند. ادغام تخصص‌های جراحی باریاتریک و زنان و زایمان می‌تواند مسیر درمانی جدیدی برای این بیماران فراهم کند و نرخ موفقیت باروری را به‌طور معناداری افزایش دهد.